نگاهی به 18 سال خاطره سازی آیتونز كهنه سربازی كه بازنشسته شد
به گزارش می هاست اپل برنامه آیتونز را بعد از ۱۸ سال، درجریان كنفرانس توسعه دهندگان WWDC 2019 بازنشسته كرد. در این مقاله نگاهی گذرا از آغاز تا پایانِ آیتونز خواهیم داشت.
زومیت نوشت: ۹ ژانویه ۲۰۰۱ میلادی، درحالی كه آسمانِ شهر سان فرانسیسكو بارانی بود، استیو جابز قدم به روی استیج گذاشت تا از محصول جدیدِ اپل در رویداد مك ورلدِ آن سال رونمایی كند. پس ازاینكه وی از دشواری ها و محدودیت های خسته كننده ی دنیای سخت افزار و نرم افزار سخن گفت، ناگهان به سراغ تعریف مفهومِ هابِ دیجیتال از دیدگاه اپل رفت و سپس درباره ی یك انقلاب صحبت كرد. جابز، سخن خودرا با این جمله به سمت موردنظرش خود هدایت كرد: حالا یك انقلاب در حوزه ی موسیقی اتفاق می افتد. مدیرعامل اپل كه با همین یك جمله توانسته بود كنجكاوی حضار را برانگیزد، آغاز به صحبت كردن درباره ی وضعیتِ آن زمانِ دنیای موسیقی دیجیتال كرد؛ اینكه سی دی ها چگونه دست وپاگیر شده اند، مردم به چه روشی موسیقی های خریداری شده شان را به كامپیوتر انتقال می دهند، چگونه لیست ِ پخش می سازند و لیست های ساخته شده را روی سی دی رایت می كنند. در آن رویداد، استیو جابز پیچیدگی بیش ازاندازه ی برنامه های پخش كننده ی موسیقی را یكی از علل این سردرگمی ها عنوان كرد؛ برنامه هایی كه به باورِ وی، حتی بعد از یادگیری هم همچنان پیچیده باقی می ماندند. بعد از تمامِ این مقدمه چینی ها، حالا لحظه ی موردانتظار فرارسیده بود و جابز از آیتونز به صورت رسمی رونمایی كرد؛ محصول نرم افزاری جدیدی كه یكی از تأثیرگذارترین ها در كارنامه ی نرم افزاری اهالی كوپرتینو بود. به لطف دیدگاه درستی كه برای توسعه ی آیتونز وجود داشت، این برنامه توانست طنینِ اپل را در یك دهه ی آینده تغییر دهد و اپل را به شركتی پیشتاز در حوزه ی فناوری بدل سازد. آیتونز و گذرِ سال ها یك سال پس ازاینكه اپل از آیتونز رونمایی نمود، استیو جابز باری دیگر قدم روی صحنه گذاشت؛ اما این دفعه نه برای معرفی محصول نرم افزاری. این دفعه نوبت به یك محصول سخت افزاری جدید رسیده بود كه موفقیتش به صورتی با موفقیت آیتونز گره خورده بود. جابزِ فقید درآن زمان از آیپاد رونمایی كرد؛ یك پخش كننده ی موسیقی كه با استقبال گسترده ای روبه رو شد و توانست پیروزی عظیمی برای اپل به ارمغان بیاورد. بعد از معرفی آیپاد، اپل برای پاسخگویی به نیازهای كاربرانِ آیپاد، دسته ای از خصوصیت های جدید را با نسخه ی ۲ واردِ برنامه ی آیتونز كرد. در این نسخه علاوه براینكه پشتیبانی از آیپاد به برنامه اضافه شده بود، بهبودهایی نظیر ارتقاء پروسه رایت كردنِ سی دی و قابلیت هایی همانند اكولایزر، بهبوددهنده ی صوتی كراس فیدر (Cross Fader) و... اضافه شده بود. برخلاف حالا كه بین انتشارِ نسخه های اصلی اپلیكیشن ها فواصل طولانی وجود دارد، اپل درآن زمان به فاصله ای اندك از انتشار نسخه عمده قبلی، نسخه عمده بعدی را دردسترس كاربران قرار می داد. به این جهت، كوپرتینویی ها خیلی زود نسخه سومِ آیتونز را منتشر كردند؛ نسخه ای كه قابلیت فهرستِ پخش هوشمند (Smart Playlist) و پشتیبانی از كتاب های صوتی Audible را به همراه می آورد. در آوریل ۲۰۰۳، نسخه ی چهارم آیتونز با معرفی فروشگاه موسیقی و پشتیبانی از كدك AAC منتشر گردید. درست در همین نسخه بود كه اپل تصمیم بی سابقه ای اتخاذ نمود و آیتونز را برای سیستم عامل ویندوز هم دردسترس قرار داد؛ تصمیمی كه جمله ی تمسخرآمیز و مشهور استیو جابز را به همراه داشت: [آیتونز] احیانا بهترین برنامه ایه كه تا الان برای ویندوز ساخته شده. میزبانی از ۲۰۰هزار قطعه ی موسیقی حجم عظیمی از محتوای موسیقیایی را در اختیار كاربران قرار می داد؛ این مساله موجب شد تا در همان هفته ی نخست، بیشتر از یك میلیون آهنگ فروخته شود. موفقیت آیتونز روی آیپاد هم تأثیر گذاشت و تا ماه ژوئن همان سال، آیپاد هم به فروش ۱ میلیون واحدی دست پیدا كرد.
آیپاد و آیتونز دركنار یكدیگر معنای جدیدی به دنیای موسیقی بخشیدند و وجه دیگری از فناوری را به نمایش درآوردند. ظهور ایربادهای سفیدرنگ در سراسر جهان نشان داد كه چه قدر مردم به گوش دادنِ موسیقی در شرایط مختلف علاقه مند هستند. بااین حال، بلندپروازی های اپل متوقف نشد. در آوریل ۲۰۰۴، نسخه ۴.۵ آیپاد دردسترس قرار گرفت. این نسخه دارای خصوصیت های جذابی چون iMix، پارتی شافل و... بود. درطول حیات آیتونز ۴ خصوصیت هایی منتشر شدند كه حتی الان هم شاهد بهره گیری از آنها هستیم؛ یك خصوصیت مانند AirTunes كه باآنكه امروزه به ایرپلی تغییرِ نام داده است، اما امكان استریم موسیقی در یك شبكه ی محلی (لوكال) را فراهم می آورد. همین طور پشتیبانی از عكس و ویدئو از دیگر قابلیت های مهم این نسخه بود. در ماه ژوئن ۲۰۰۵، پادكست ها هم به برنامه افزوده شد تا بازهم انقلابی دیگر رخ دهد (كلمه ی پادكست نام خودرا از «آیپاد» وام گرفته است). برخلاف نسخه های پیشین، آیتونز ۵ و ۶ كه از سپتامبر ۲۰۰۵ تا ژوئن ۲۰۰۶ منتشر شدند، خصوصیت های جدید را با خود نداشتند و فقط روی سازگاری برنامه، بهبود عملكرد و رفع مشكلات تمركز داشتند. این روند ادامه داشت تا اینكه در سپتامبر ۲۰۰۶، آیتونز ۷ منتشر گردید و انبوهی از قابلیت های جدید را به ارمغان آورد. در این نسخه بازی برای آیپاد وجود داشت، امكان پخش بدون توقف موسیقی به وجود آمده بود و اپل تی وی هم در لیست برنامه های پشتیبانی شده قرار داشت.
آیتونز ۷ ظهور آیتونز روح جدیدی به كالبد خسته ی صنعت موسیقیِ آن زمان تزریق كرد؛ صنعتی كه روزی از نقض كپی رایت رنج می برد، حال به نقطه ای رسیده بود كه بلندقامت تر از هرزمان دیگری عرض اندام می كرد. درابتدا، فقط موسیقی در آیتونز جای داشت؛ اما به مرور و با پیشرفت سخت افزار و فراهم شدنِ فرصت های جدید، قابلیت های جدیدی به آیتونز افزوده شد. كم كم كاربران می توانستند در آیتونز فیلم خریداری كنند، موسیقی دلخواه خودرا پیدا كنند، كتاب مدنظرشان را بخوانند و پادكست های دلخواهشان را گوش دهند. زمان سپری شد و سال ۲۰۰۷ از طریق رسید؛ سالی كه آینده ی اپل را برای همیشه دگرگون ساخت. استیو جابز در این سال از اولین آیفون رونمایی كرد؛ دستگاهی كه طبق تعریفِ وی در آن زمان، تلفن، آیپاد و مروگر اینترنت را با یكدیگر تلفیق كرده بود. حال ازاین پس، آیتونز علاوه بر انواع مختلف آیپاد، باید از آیفون هم پشتیبانی می كرد. مؤفقیت اپل موجب شد تا بعدها اپ استور هم به این برنامه اضافه شود.
آیتونز ۹ نوبت به انتشار نسخه های ۸ و ۹ آیتونز رسید؛ نسخه هایی كه استراتژی های اپل در دنیای دیجیتال را بیش ازپیش به رخ می كشیدند. در این دو نسخه، شما می توانستید فیلم ها و برنامه های تلویزیونی را كرایه كنید و ازطریق iTunes U كتاب های درسی بگیرید. همین طور رابط كاربری در نسخه نهم با تغییرات قابل توجهی همراه شد تا جلوه ای مدرن تر به خود بگیرد. به عصر پیچیدگی خوش آمدید زمانی كه آیتونز عرضه شد، استیو جابز برنامه های موجودِ آن زمان را «پیچیده» خطاب كرد. اما به مرور، آیتونز هم همان راهی را رفت كه قبلا برنامه های دیگر رفته بودند. اضافه كردن و حذف قابلیت های فكرنشده، یكی از مواردی بود كه به پیچیدگی این برنامه می افزود. در نسخه ۱۰ آیتونز، این سردرگمی و پیچیدگی به وضوح نمود پیدا كرد. اپل قابلیتی تحت نام Ping به برنامه خود اضافه كرد تا با این كار، شبكه ای اجتماعی را برای موسیقی توسعه دهد. خوشبختانه «پینگ» چندان دوام نیافت و در اكتبر ۲۰۱۰ حذف شد؛ اما متأسفانه، اپل باردیگر اشتباه خودرا تكرار كرد و پس ازمدتی، همان كاركرد را در چارچوب نامی جدید تحت عنوان آیتونز سایدبار منتشر ساخت؛ قابلیتی كه درست به مانند پینگ، عمر كوتاهی داشت.
آیتونز ۱۰ در سال ۲۰۱۱ آیتونز مچ به وجود آمد؛ قابلیتی كه هیچگاه پایش را فراتر از مرزهای آمریكا، كانادا و استرالیا نگذاشت. یك سال بعد، آیتونز ۱۱ با پشتیبانی از فضای ابری ارائه شد تا محتویات خریداری شده، روی فضای ابری دردسترس باشند؛ همین طور تغییراتی در رابط كاربری به وجود آمد كه بازهم به پیچیدگی برنامه می افزود. بعدها آیتونز رادیو ارائه شد و در حیات دوساله این نسخه، تغییرات و بهینه سازی هایی صورت گرفت كه هیچ كدام نتوانستند اندكی از پیچیدگی برنامه بكاهند. اكتبر ۲۰۱۴ فرارسید و آیتونز ۱۲ رونمایی گردید. در این نسخه هم تغییراتی در رابط كاربری و شیوه پیمایش در برنامه اعمال شد كه همچنان داستان قدیمی را تكرار می كرد. بااین حال، سال ۲۰۱۵ اتفاق مهمی برای آیتونز به همراه داشت. از آغاز فعالیت آیتونز ۱۴ سال قبل بود و در این مدت، روش گوش دادنِ كاربران به موسیقی تفاوت های عمده ای كرده بود. حال اپلیكیشن جدیدی به نام اسپاتیفای وجود داشت كه قطعات موسیقی را درقالب مفهوم جدیدی تحت عنوان استریمینگ دراختیار كاربران قرار می داد. استقبال پرشور كاربران از اسپاتیفای، اپل را به ساخت نمونه ی اختصاصی وادار كرد. به دنبالِ این موضوع، اپل موزیك معرفی شد؛ سرویسی كه در آینده ای نزدیك، آیتونز را برای همیشه كنار می زد. استیو جابز در زمان رونمایی از آیتونز، از واژه ی «انقلاب» برای توصیف آن استفاده كرد؛ واژه ای كه باآنكه درابتدا حق مطلب را ادا می كرد؛ اما با گذشت زمان، اندك اندك جوهره ی خودرا از دست داد. حال اپل موزیك دقیقاً همان هدفی را دارد كه استیو جابز ۱۸سال پیش با آیتونز داشت. اپل موزیك می خواهد به یكه تاز عرصه ی موسیقی تبدیل شود؛ هدفی كه اساسا نیازمند پیمودن راه دشواری خواهد بود. باآنكه اپل در كنفرانس توسعه دهندگان WWDC 2019، آیتونز را بطور رسمی بازنشسته كرد؛ اما تأثیری كه این برنامه روی صنعت موسیقی گذاشت، هیچگاه فراموش نخواهد شد. 2121
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب